Strategieën
Nu je de basisbegrippen kent en weet hoe je charts leest en trades zet, is het tijd om te leren over trading strategieën. Een strategie is een gestructureerd plan dat je helpt om consistente beslissingen te maken in de markt.
Wat is een strategie?
Een trading strategie is een set van regels en richtlijnen die bepalen wanneer je een trade opent, waar je je stop loss plaatst, en wanneer je je trade weer sluit. Een goede strategie helpt je om:
- Emotionele beslissingen te vermijden
- Consistente resultaten te behalen
- Je risico te beheersen
- Te leren van je trades
Zonder een duidelijke strategie is trading gokken. Met een strategie maak je planmatige beslissingen gebaseerd op objectieve criteria. Hieronder vind je een uitgebreide uitleg over de twee meest gebruikte strategieën.
Reversal strategie
Een reversal strategie is gebaseerd op het idee dat de prijs, na een sterke beweging, vaak terugkeert naar een eerder niveau. Je handelt tegen de huidige (intraday) prijsbeweging in, in de verwachting dat de prijs zal omkeren.
Hoe werkt het?
- De prijs maakt een sterke beweging tegen de richting van de daily trend in
- Je identificeert een belangrijk support of resistance level
- Je wacht tot de prijs dit level bereikt en een omkeringssignaal geeft
- Je trade met de verwachting dat de prijs zal omkeren
Concrete regels en richtlijnen:
- Trend identificatie:
- Bepaal eerst de trend op een hoger timeframe (1d = daily)
- Reversal trades werken het beste in een range/zijwaartse markt of met de daily trend mee
- Vermijd reversal trades tegen de daily trend in
- Level selectie:
- Zoek belangrijke levels waar de prijs op zou kunnen omkeren (hoe vaker een level is getest en gerespecteerd, hoe sterker)
- Ook yesterday high/low en ronde cijfers kunnen goede kandidaten zijn
- Entry signalen:
- De setup moet zich dicht in de buurt van het level vormen
- Wacht op een bullish candlestick patroon bij support (bijvoorbeeld hammer, bullish engulfing)
- Wacht op een bearish candlestick patroon bij resistance (bijvoorbeeld shooting star, bearish engulfing)
- Ending volume: idealiter zie je een volumetoename bij de omkeringscandlestick
- Stop loss plaatsing:
- Bij long reversal: stop loss net onder het support level
- Bij short reversal: stop loss net boven het resistance level
- Take profit plaatsing:
- Net voor het eerstvolgende level of de VWAP
- Neem de trade alleen als er minimaal 1:2 risk-reward ratio is tussen entry en je target
- Je kunt een partial overwegen en een deel van de trade door laten lopen tot een hoger target
- Wanneer NIET te traden:
- Tijdens belangrijke nieuwsevents
- In de eerste 10-15 minuten na market open
- Wanneer de trend op hoger timeframe zeer sterk is (we kijken dan juist naar de breakout strategie)
- Bij laag volume tijdens het omkeersignaal (geen bevestiging)
Breakout strategie
Een breakout strategie (bij long) of breakdown strategie (bij short) is gebaseerd op het idee dat wanneer de prijs door een belangrijk level breekt, er vaak een sterke beweging volgt in dezelfde richting.
Hoe werkt het?
- De prijs consolideert rond een support of resistance level
- De prijs breekt door het level met toegenomen volume
- Je trade met de richting van de breakout mee, in de verwachting dat de beweging zal voortzetten (continuation)
Concrete regels en richtlijnen:
- Level identificatie:
- Identificeer duidelijke support of resistance levels
- Trade een breakout alleen met de daily trend mee
- Breakout bevestiging:
- De breakout moet gepaard gaan met verhoogd momentum
- Zonder extra volume is er grote kans op een false breakout, ofwel fakeout
- De candlestick die doorbreekt moet sterk zijn (grote body, weinig wicks)
- Prijs moet duidelijk door het level breken, niet er net tegenaan blijven hangen
- Entry:
- Optie 1 (veiliger): Wacht op een pullback naar het gebroken level (nu support/resistance geworden) en neem de entry op de break daarvan
- Optie 2 (agressiever): Stap direct in wanneer de prijs door het level breekt
- Gebruik een limit order om slippage te voorkomen
- Stop loss plaatsing:
- Bij long breakout: stop loss net onder de laatste low
- Bij short breakdown: stop loss net boven de laatste high
- Stop loss moet buiten de consolidatie zone vallen
- Take profit plaatsing:
- Vaste TP: Minimaal 2R en maximaal net onder het volgende level
- Neem de trade alleen als er minimaal 1:2 risk-reward ratio is
- Je kunt er voor kiezen om partails te nemen en een deel van de trade door te laten lopen
- Je kunt er voor kiezen om te trailen: hoog de stop loss steeds op tot net onder de laatst gesloten 2m of 5m candle, totdat je wordt uitgestopt.
- Pas op voor false breakouts:
- Lage volume bij breakout = waarschijnlijk vals
- Prijs breekt door maar keert direct terug = false breakout
- Geen follow-through na breakout = zwakke beweging
- Als je in een valse breakout zit: sluit de trade direct (je stop loss zou dit moeten vangen)
- Wanneer NIET te traden:
- Tijdens belangrijke nieuwsevents
- Bij zeer laag volume en/of momentum
- Wanneer de trend op hoger timeframe tegen de breakout richting in loopt
Scalping
Scalping is een zeer korte termijn strategie waarbij je meerdere kleine winsten probeert te maken door snel in en uit te stappen. Posities worden vaak binnen minuten of zelfs seconden gesloten. Dit is een strategie die veel marktinzicht en ervaring vereist en is daarmee minder geschikt voor beginners.
Hoe werkt het?
- Je gebruikt zeer korte timeframes (1m, 2m, of 5m)
- Je maakt veel trades per dag
- Je doel is kleine, consistente winsten
- Je sluit de trade weer snel als het niet werkt
Concrete regels en richtlijnen:
- Timeframe en marktomstandigheden:
- Gebruik 1m, 2m of 5m timeframes
- Scalp alleen tijdens hoge liquiditeit (eerste 2 uur na market open, laatste uur voor market close)
- Vermijd scalping tijdens belangrijke nieuws of lage volume periodes
- Focus op zeer liquide aandelen met kleine spreads
- Setup identificatie:
- Zoek naar kleine consolidaties of ranges
- Wacht op een duidelijke breakout of reversal binnen de range
- Gebruik VWAP als belangrijk referentiepunt
- Prijs moet duidelijk boven (long) of onder (short) VWAP zijn
- Entry:
- Instappen direct bij het signaal
- Wacht op volume bevestiging: kleine volume spike bij entry
- Entry moet snel zijn: als je te lang wacht, mis je de move
- Gebruik orderboeken of order flow indien beschikbaar voor nauwkeurige entries
- Stop loss plaatsing:
- Stop loss is meestal zeer strak: 0.25-0.5% van de entry prijs bij liquide aandelen
- Stop loss moet net buiten de recente high/low vallen
- Als je stop loss te ver is, is het geen scalping meer
- Take profit plaatsing:
- Target is vaak klein: circa 1:1 risk-reward ratio
- Je kunt meerdere kleine targets gebruiken (bijvoorbeeld 0.5R, 1R, 1.5R)
- Exit snel als de beweging stopt
- Gebruik trailing stop voor grotere winsten als de move sterk is
- Exit strategie:
- Exit direct als de prijs tegen je in beweegt zonder reden
- Exit als volume wegvalt
- Exit als de prijs je target bereikt
- Exit als er een tegenovergesteld signaal verschijnt
- Belangrijk: Bij scalping is snelheid cruciaal. Twijfel = exit
- Risico management:
- Riskeer maximaal 0.5-1% van je account per trade
- Maximaal 2-3 open scalps tegelijk
- Stop met scalpen na 3-4 verliezen op rij
- Houd je winst/verlies ratio bij: streef naar minimaal 50% winstgevende trades
- Wanneer NIET te scalpen:
- Tijdens belangrijke nieuwsevents
- Bij lage volume of lage liquiditeit
Entry- en exitstrategieën
Je entry-strategie bepaalt hoe en wanneer je een positie opent. Je exit-strategie bepaalt hoe en wanneer je de positie weer sluit. Je keuzes hierin hangen vaak samen met de strategie die je trade. Hieronder de belangrijkste principes:
Entry methoden:
- Direct entry: Stap direct in als de setup zich heeft gevormd
- Pullback entry: Wacht op retest op het level en stap in na de bounce
Welke entry past bij welke strategie?
- Reversal: Pullback entry (wacht op bounce van support/resistance)
- Breakout: Direct entry of pullback entry (afhankelijk van je risico tolerantie)
- Scalping: Direct entry of handmatig instappen (snelheid is cruciaal)
De Stop loss
De plaatsing van je stop loss is een uitdaging. Je wilt een zo kort mogelijke stop loss voor een zo groot mogelijke risk-reward. Maar zet je de stop loss te kort, dan word je mogelijk te vaak (net aan) uitgestopt en pak je heel veel onnodige losses. Waar zet je die stop loss nou het beste?
- Stop loss moet logisch zijn:
- Bij long: stop loss onder belangrijk support of onder de laatste low
- Bij short: stop loss boven belangrijk resistance of boven de laatste high
- De stop loss moet de trade ongeldig maken als deze wordt geraakt
- Vermijd ronde prijzen: Een stop loss op $100.00 wordt vaker geraakt dan $99.95
- Stop loss per strategie:
- Reversal: Stop loss net buiten het support/resistance level
- Breakout: Stop loss net buiten de consolidatie zone
- Scalping: Zeer strak, van een paar dollar tot een paar cent
- Nooit je stop loss vergroten tijdens de trade:
- Als je stop loss wordt geraakt, was de trade fout
- Verplaats alleen je stop loss in winstgevende richting (trailing stop)
- Verplaats nooit je stop loss verder weg om verlies te voorkomen
- Stop loss moet je risk-reward ratio respecteren:
- Als je $2 riskeert, moet je minimaal $4 kunnen winnen (1:2 ratio)
- Als er geen 1:2 ratio mogelijk is, neem de trade niet
Target / Take profit
De plaatsing van je target, ofwel TP, hangt af van je strategie en de marktomstandigheden:
- Target net voor het eerstvolgende level:
- Bij long: target net voor belangrijke resistance
- Bij short: target net voor belangrijke support
- Prijzen reageren vaak op levels, dus neem winst voordat de prijs het level bereikt
- Minimaal 1:2 risk-reward ratio: Als je $2 riskeert, moet je minimaal $4 kunnen winnen
- Partials nemen:
- Target 1: Eerste belangrijke level (neem 50% winst en laat 50% lopen)
- Target 2: Volgende belangrijke level (sluit het resterende deel van de trade)
- Dit heet partials nemen en helpt je om zowel winst te pakken als ruimte te geven voor grotere moves
- Wanneer target aanpassen:
- Als de prijs zeer sterk beweegt: overweeg target uit te breiden
- Als er belangrijke nieuws aankomt: neem winst voor het nieuws
- Geen target = trailing stop:
- Als je geen vast target hebt, gebruik een trailing stop
- Dit laat de prijs bewegen maar beschermt je winst
- Trailing stop moet logisch zijn: bijvoorbeeld achter de laatst gesloten candle of achter de 9EMA aan
De praktijk
1. Begin met één strategie:
- Probeer niet alle strategieën tegelijk te leren
- Focus op één strategie en word hier heel goed in
- Als je consistent winstgevend bent kan je nieuwe strategieën toevoegen
2. Backtest je strategie:
- Test je strategie op historische data voordat je met echt geld trade
- Houd bij hoeveel trades winstgevend zijn
- Pas je strategie aan op basis van resultaten
3. Houd een trading journal bij:
- Log elke trade, TradeLogger helpt je hier perfect mee
- Analyseer wat werkt en wat niet
- Leer van je fouten
4. Blijf gedisciplineerd:
- Volg je regels, ook als je emotioneel bent
- Als je strategie zegt "niet traden", trade dan niet
- Eén slechte trade kan weken van goede trades teniet doen
5. Let op de marktomstandigheden:
- Niet elke strategie werkt in elke markt
- Reversals werken beter in ranges
- Breakouts werken beter in duidelijke trends
- Scalping werkt alleen bij hoge liquiditeit
- Pas je strategie aan aan de marktomstandigheden
Volgende stappen
Nu je de basisstrategieën kent, is het tijd om te oefenen. Begin met paper trading (of demo account) en leer één strategie tot je deze onder de knie hebt. In de volgende lessen leer je over emoties en het belang van het loggen van je trades.